دو مرکز اسلامی سنی ها و شیعیان همیشه با یکدیگر در رقابت اند

ولادیمیر ساژین میگوید:« مقابله نظامی نیروهای مختلف در کشوری که ۲۵ میلیون نفر جمعیت دارد  و بیش از ۷۰ میلیون واحد سلاح گرم در دست ساکنان آن است؛ از حالت دایمی برخوردار می شود. تعداد شبه نظامیان قبایل بیش از سربازان ارتش است و تسلیحات آنها به مراتب بهتر.

در یکی از فقیرترین کشورهای جهان جنگ داخلی شعله ور است. شورشیان از فرقه شیعه زیدی ها و یا حوثی ها اعلام کردند که آنها قدرت را در یمن بدست گرفتند و پارلمان را منحل کردند و شورای موقت ریاست جمهوری برای اداره کشور را تشکیل دادند. چه چیزی باعث پیروزی شیعیان در این کشور شده است؟

ولادیمیر ساژین این موضوع را مورد تفسیر قرارداده گفت: مقابله نظامی نیروهای مختلف در کشوری که ۲۵ میلیون نفر جمعیت دارد و بیش از ۷۰ میلیون واحد سلاح گرم در دست ساکنان آن است از حالت دایمی برخوردار می شود. تعداد شبه نظامیان قبایل بیش از سربازان ارتش است و تسلیحات آنها به مراتب بهتر. هم اکنون علاوه بر باقیمانده های ارتش و تشکیلات مسلح گوناگون قبایل در یمن، دو نیرو در یمن از قدرت زیادی برخوردارند. در شمال « انصارالله » شیعه  و در جنوب « القاعده شبه جزیره عربی» سنی ها.

فعلا شیعیان که یک سوم ساکنان را تشکیل می دهند پیروز هستند. شیعیان یمن از فرقه زیدی ها و حوثی ها از عربستان سعودی متنفر هستند که تقریبا ۱۰۰ سال پیش شهر « اسیر» را از آنها گرفته بود.

در تهران از پیروزی « انصارالله» خوشحال هستند. علی اکبر ولایتی مشاور علی خامنه ای رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته اعلام نمود که جنبش شیعه حوثی ها در یمن مورد حمایت ایران قرار دارد و به عنوان « بخشی از جنبش بیداری اسلامی» در نظر گرفته می شود. علی شیراز نماینده آیت الله خامنه ای از نیروهای ویژه « قدس» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران « انصارالله » یمن را کاپی « حزب الله» لیبیا نامید و فهماند که تهران به این جنبش کمک مشابه می رساند.

موفقیت شیعیان یمن که دولت طرفدار سعودی در صنعا را سرنگون کرد؛ برای عربستان سعودی دشمن سیاسی و ایدیولوژیکی و دینی ایران، مسایل بزرگی در بردارد.

شایان ذکر است که مناسبات ایران – عربستان سعودی هیچ وقت هموار و « صاف » نبوده است. دو مرکز اسلامی - سنی ها و شیعیان همیشه با یکدیگر رقابت می کنند و حتا جنگ های « نیابتی» راه می اندازند - در عراق ، سوریه و تا حدی در بحرین.

به نظر می رسد که ریاض نه فقط  نگران پیروزی شیعیان و حمایت ایران از آنهاست،  بلکه موضع دولت باراک اوباما نیزباعث نگرانی آنها می شود. پیداست واشنگتن، متحد اصلی سعودی ها که با « کارت ایرانی » بازی می کند آهسته و مطمین بسوی تهران برمی گردد. ریاض این نکته را مشاهده و حسادت می کند.

حسودی ریاض در رابطه با متحد آنسوی اقیانوسی خود نه فقط باعث برداشتن آن یک گام « از عشق تا نفرت به امریکایی ها » می شود؛  بلکه به نزدیکی مواضع سعودی ها با اسراییل منجر می شود که در اکثر مسایل مربوط به ایران با سعودی ها ابراز همبستگی می کند.

در پایتخت های عربستان سعودی و اسراییل بخوبی درک می کنند که موقعیت سیاسی در خاور نزدیک به تدریج تغییر می کند و این تغییر به نفع این دو کشور نیست و اینکه پس از لغو تحریم ها و برقراری روابط ایران وامریکا امکانات زیادی برای ایران گشوده خواهد شد. این موضوع اصلا به مذاق الریاض و تل آویو خوش نمی آید.

هم اکنون بدشواری می توان تصور کرد که در کدام جهت سیاست عربستان سعودی پیشرفت خواهد کرد. اما جای شک نیست که اکنون الریاض در وضعیت دشواری قرار دارد. کودتای شیعه در یمن که عربستان سعودی فعلا نمی تواند با آن مقابله کند تاییدی بر این امر است.

م ه

بامداد ـ سیاسی ـ ۱۵/۱ ـ ۲۱۰۲