رسیده گی به شیوه های کاری سی آی ای
دیپلوم انجینرعمرمحسن زاده
پس ازآنکه جهان یک قطبی شد و ایالات متحده امریکا به یکه تازمیدان مبدل گردید؛ پرسشی بمیان آمد که آینده بشریت بکدام سو راه خواهد کشید وهژمونی این ابرقدرت تا کجا و تا به کی پهن و پابرجا خواهد بود. اگاهان سیاسی گفتند که شاخص های نظامی ، اقتصادی و سیاسی این کشور را به امپراتوری نیرومندی مبدل ساخته است که هیچ کسی را مجال مقابله با آن نیست وهیچگاهی تهدیدات بیرونی آنرا از پای درآورده نمیتواند . آما آنطوریکه خصلت امپراتوری هاست تنها تضاد ها و پروسه های درونی زمینه های فروپاشی قدرت فراگیر و دگرگونی های اجتماعی را فراهم میگردانند.در زمان ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش کمتر کسی به موجودیت چنین تضاد هایی درجامعه ایالات متحده امریکا باور داشت تا اینکه بحران مالی سال ۲۰۰۸ ترسایی فرارسید و درانتخابات ریاست جمهوری درشش سال پسین نشانه های از چنین تضاد ها و ناهمگونی ها اشکارترگردید. دیده شد که میان فرادستان وفرودستان روزتا روز تضادهای اجتماعی فزونترمیشود ، بیکاری وفقرگسترش میابند ، سپید پوستان با سیاه پوستان درستیزاند ، افریقایی تبارها و لاتینی ها از تبعیض و راسیزم رنج میبرند ، دموکراسی ، حقوق بشر و ارزش های لیبرال که روزی از دستآورد های بزرگ این کشور بشمار میآمدند پیوسته به بهانه پاسداری امنیت ملی با محدودیت های روز افزون روبرو و زیرپا میگردند. دراقلیم سیاسی اینکشور تضاد میان محافظه کاران و دموکرات ها برغم اشتراکات فراوان روزتا روز بیشتربمشاهده میرسد. جمهوریخواه ها که درگام نخست حزب سرمایه داران بزرگ و جمعیت سپید پوستان امریکا است ؛ نیک میدانند که بنا برکاهش تدریجی سهم سپید پوستان ارو پایی تباردرترکیب نفوس انکشورتا چند سال دیگر نخوا هند توانست به شیوه گذشته سیا ست نموده و جایگاه سیاسی خود را حفظ کنند. محافظه کاران و به ویژه « حزب تی » وابسته به آنها با سرسختی در برابر برنامه های دموکرات ها ایستاده گی نموده و از هر ریفورمی درعرصه های سیاست داخلی و خارجی این کشور جلوگیری نموده اند. یکی ازمظاهربرجسته تضاد میان این دو اردوگا ه سیاسی ایالات متحده امریکا برداشت و تعریف نقش جنگ های ایالات متحده درکشورهای دیگر و چگونگی بکاراندازی تخنیک و ارگان های استخباراتی درسراسر جهان و به ویژه درسرزمین های جنگ زده چون افغانستان ، عراق ، لیبیا و سوریه است.
زمانیکه جورج دبلیوبوش در سال ۲۰۰۱ ترسایی لشکرکشی های خود را زیر عنوان « جنگ دربرابر ترور» آغاز نمود؛ دیگرنقش پای سازمان استخبارات مرکزی ایالات متحده درهمه جا قابل دید بود. رسانه ها در باره زندان های مخوف گوانتانامو ، بگرام ، ابوالغریب و زندان های مخفی در دیگر جاها گزارش میداند ؛ و درباره کسانی مینوشتند که درمیدان های هوایی با غل و زنجیر به هواپیما ها بمنظور تسلیمدهی به زندان ها درکدام کشور دیگر انتقال می یافتند . در آن سالها که سخن ازعدالت انتقالی بود و محاکم بین المللی به ویژه دیوان محکمه جزایی بین المللی به جنایت علیه بشریت، جنایات جنگی و جنایات تجاوز می پرداختند، کسی به فعالیت های استخباراتی سیا توجه نمیکرد و هیچگاهی دیده نشد که حکومت ها و کمیسیون های رسمی حقوق بشر واکنشی جدی را در این زمینه نشان دهند. تنها در ایالات متحده امریکا و در نتیجه اختلاف دیدگاهی میان جمهوریخواه ها و دموکراتها که برسیاست رسمی آنکشور تاثیرگذار است کار بررسی عملکرد های سازمان استخبارات مرکزی درکمیسیون سنا برای خدمات استخباراتی آغاز و پس از مطالعه بیش از شش میلیون سند سری در دسامبر ۲۰۱۲ ترسایی گزارش نهایی تحت ریاست دایان فاینشتاین تدوین گردید. سی آی ای با نشراین گزارش سخت مخالفت ورزیده و ازرییس جمهور تقاضا نمود تا از حق ویتوی خود استفاده نموده و نگذارد که جزییات گزارش افشا گردد.محافظه کاران درسنا نیز در کار تدوین این گزارش سنگ اندازی کردند و با تمام نیرو تلاش نمودند تا افکارعامه از آن اگاهی نیابد. کشمکش ها میان کاخ سفید ، سازمان استخبارات مرکزی و سنای ایالات متحده دو سال را در برگرفت تا اینکه گزارش بروز نهم دسامبر سال روان انتشاریافت. انگیزه نشرگزارش دراین زمان مساله پایان یافتن اکثریت دموکرات ها درمجلس سنا است چونکه سر از ماه جنوری سال آینده این اکثریت به جمهوریخواه ها تعلق خواهد گرفت و از این گزارش خبری نخواهد بود .
درونمایه گزارش
دراین گزارش شش هزار صفحه ای بیش از پنجصد صفحه آنرا با خط سیاه ناخوانا ساخته اند وخانم فاینشتاین تنها هفت درصد رخدادها را با آمار دقیق ارایه نموده است.اما با همه کاستی ها سراسراین سند با اهمیت را لست کارکردهای خشونت بار و شیوه های شکنجه گری سازمان استخبارات مرکزی ایالات متده امریکا تشکیل میدهد. واتربوردینگ یا القای حالت غرق شده گی با استفاده از جریان آب ، تعرض صوتی با موزیک خیلی بلند، نگذاشتن بیخوابی تا یکصد و هشتاد ساعت ، شیوه های فزیکی شکنجه چون استفاده از ماشین برمه در فرق سر، لت و کوب، پاشاندن آب سرد بربدن ، شیوه های روانی شکنجه چون تلقین اینکه زندانی هیچگاهی از شکنجه گاه زنده بیرون رفته نخواهد توانست و یا اینکه جهان اجازه ندارد تا بداند که شکنجه گر با او چه کار میکند ، تجاوز جنسی ، بلاک سیتیس و... نمونه های از میتودهای کاری سی آی ای با دستگیر شده گان بوده اند.درگزارش از ابو زبیده فلسطینی که مسوول امور لوژستیک در صفوف القاعده بود سخن گفته شده که در پاکستان دستگیر و به تایلند انتقال داده شده بود. او را در آنجا با واتر بوردینگ شکنجه نمودند.ابعاد این نوع شکنجه چنان وحشت داشت که بسا از جواسیس سی آی ای شوک دیده و خواهان تبدیلی خود گردیده بودند. سازمان استخبارات مرکزی برای تعذیب و شکنجه دادن قربانیان خود ازخدمات موسسات خصوصی نیز استفاده مینمود. چنانچه شکنجه دهی روانی را در تایلند دو روانشناس خصوصی طرح ریزی نموده و آنرا پسانتر در پولند ، رومانیا ، لیتوانیا و کشورهای دیگر گسترش دادند .
در گزارش سنای ایالات متحده امریکا از افغانستان نیز نام گرفته میشود . گفته میشود که درزندانی بنام « گور نمک» یا « معدن نمک» واتر بوردینگ مورد استفاده قرارمیگرفته است. یکی از مامورین استخباراتی این زندان را با سیاه چال های قرون وسطا مقایسه نموده ؛انرا خیلی مخوف دانسته است .*
دایان فاینشتاین در پایان گزارش خود تنیجه گیری مینماید که برغم خشونت بی اندازه بازهم سیا به اطلاعات لازمی دست نیافته است که با وسایل دیگرمیتوانست به آنها نایل گردد. اکثرأ قربانیان افسانه هایی را اختراع مینمودند تا ازعذاب بیشتر درامان باشند. شکنجه دادن نه تنها نادرست است بلکه دستآوردی هم نخواهد داشت .
بارک اوباما رییس جمهور ایالات متحده امریکا نیزخاطر نشان ساخت که کار جواسیس برای امریکا آبروریز و غیرموثر بود.او به حیث رییس جمهور همه تلاش را بخرچ خواهد داد تا این میتود ها بار دیگر بکار گرفته نشوند .
واکنش دیگران
سازمان ملل متحد :
بن امرسون گزارشگر خاص سازمان ملل متحد برای مبارزه علیه تروریزم و حقوق بشراز انتشار گزارش سنای ایالات متحده امریکا استقبال نموده و خواهان اقدامات حقوق جزایی گردید. وی مطالبه نمود تا مامورین مسول سی آی ای و نماینده گا ن ذیصلاح حکومت محکمه و مجازات شوند .
سازمان عفو بین المللی :
«...گزارش سنای ایالات متحده امریکا کاملأ اشکار میسازد که حکومت ایالات متحده از شکنجه کار گرفته است. این اعتراف خوب است ولی برای بسیاری ها کفایت نمی کند.مسوولین باید مجازات شوند.»
سازمان دیدبانی حقوق بشر:
«...گزارش سنای ایالات متحده امریکا نشان میدهد که ادعا های مبنی بر ضرورت " میتود های خشن " برای حفاظت امریکایی ها همه غلط و اختراعی بوده اند.»
وزارت امور خارجه جمهوری مردم چین :
« ...چین همواره شکنجه را رد نموده است. ما باور داریم که جانب ایالات متحده امریکا بایست در باره آن فکرکند و شیوه های خود را تصیح نماید. این کشور باید صادقانه به مقرارات میثاق های بین المللی احترام بگذارد و از آن پیروی کند.»
اتحادیه اروپایی :
فدریکا موغرینی مسول روابط خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل متذکر شد که :«...اتحادیه اروپا تآسف خویش را نسبت نقض حقوق بشردررابطه با پراتیک ضد ترور ایالات متحده امریکا ابراز نموده و اصولأ هرگونه شکنجه را رد میکند. گزارش گام مثبتی برای ارزیابی انتقادی این پراتیک است.»
پولند :
دادستان کشور پولند از ایالات متحده امریکا توقع دارد تا متن کامل گزارش را بدون خط خورده گی و سیاه کاری بدسترس پولند قرار دهد و برمبنای آن فاکت ها و ثبوت نو برای بازرسی زندان های سی آی ای در پولند جمع آوری گردند .
سی آی ای :
جاسوس های پیشین این سازمان و رییس آنها جان برنان گزارش سنای امریکا را در تارنمای سیا شدیدآ انتقاد نموده و آنرا دور از واقعیت میدانند. برنان تلاش دارد تا با چند جمله ای جاگیر ولی سبک وزن خود را از رسواِی بیرون کشد : « ما بمثابه یک آژانس ازاشتباهات خود آموختیم.من وخلف من هردو طی سال ها اقدامات گوناگون احیا کننده را رویدست گرفتیم تا کمبودی های موسساتی را مورد ارزیابی قرار دهیم .... آژانس ما به طور سیستماتیک دروغ نگفته و کنگره را به کژراهی نکشانیده است». البته به غیر از دوستان جمهوریخواه جورج دبلیو بوش هیچکسی به گفته های برنان باور ندارد.
* گزارش فرانک هرمن از واشنگتن تحت عنوان « پراتیک شکنجه در زمان بوش خشونت بارتراز آنچه بود که تصور میشد » ، منتشره روز نامه استاندارد مورخ دهم دسامبر۲۰۱۴ ترسایی
بامداد ـ سیاسی ـ ۱۴/۱ ـ ۱۳۱۲