با اندوه فراوان امروز خبر مرگ زودهنگام بانو قمرگل « میرمن قمرگل » یکی از بهترین های موسیقی کشور را بدست آوردیم . این رخداد دردبار که جامعه هنری ما را داغدار ساخت ، مایه تاثرعمیق گردید.
میرمن قمرگل منحیث هنرمند پرتلاش و با استعداد از نوجوانی بدینسو با هنرش به مردم شادی بخشید.
درگذشت این هنرمند مردمی را به جامعه فرهنگی کشور و بازمانده گان تسلیت گفته ، یادش را گرامی و همیش میخواهیم . « بامداد »
زنده گی نامه و کارنامه هنری میرمن قمرگل
کریم پوپل
میرمن قمرگل فرزند گل شیرین خان بتاریخ ۲۷ جدی سال ۱۳۳۰هجری شمسی مطابق به ۲۱جنوری سال ۱۹۵۲ میلادی درقریه شگه ولایت ننگرهاردیده به جهان گشود. بانو قمرگل هنرمند چند بعدى و يكى از پيشگامان نهضت زن ، امروز در كشور كانادا بود. شوهر او زاخیل یکی از کمپوز سازان و شاعر زبان پشتو افغانستان بود.او برای تعداد زیادی از هنرمندان پشتو خان افغانستان کمپوز ساخته است. قمرگل از سال ۱۳۳۸ زنده گی هنری اش را آغاز در ۱۸ قوس سال ۱۴۰۱ مطابق به ۹ دسمبر سال ۲۰۲۲ در شهر تورنتو کانادا به عمر ۷۱ سالگی خاموش گردید.
زنده گی هنری وکارنامه میرمن قمرگل
او زمان که هفت سال داشت درعروسی ها ودیگرخوشی های قریه اش آوازمی خواند. آوازه هنرش درقریه ها پیچید. تا سرانجام به ولایت ننگرهار رسید و توجه هنردوستان را به سویی خود جلب نمود. مردم ولایت ننگرها از استعداد هنری او مستفید شدند وهمه وقته درنشست های خوشی از او دعوت می نمودند.میرمن قمرگل درجریان آوازخوانی خود به قریه های بیشماری رفت ومحافل مردم را خوش ومسرورساخت. پس ازگذشت زمان، قمرگل یک هنرمند شناخته شده درسطح ولایت اش گردید ومقام خواننده محلی را ازسویی هم شهریانش کسب نمود.
بعد ازسپری نمودن مدتِ کوتاه هم شهری او را به استاد خیال معرفی نمود. استاد خیال از وی خواست، تا آهنگ هایش را در رادیو افغانستان وقت ضبط کند تا مردم درسرتاسرکشور ازشنیدن آوازش لذت ببرند.
میرمن قمرگل دعوت استاد خیال را پذیرفت ونخستین آهنگ اش را تحت عنوان ( په ما مینه سترگی دی سری دی ....) و آهنگ دیگربنام (زه انتظارکوم دستا د سترگو) را ضبط نمود که بعد ازنشرآن آهنگ، نام قمرگل بسرزبان ها افتاد.
میرمن قمرگل بعد ازکسب آن شهرت، بوجود یک آهنگساز ضرورت پیدا نمود تا آهنگ هایش را بشکل اساسی ضبط وازشیوه محلی بیرون بکشد. مرحوم استاد زاخیل که خود شاعر و آهنگسازخوب ولایت ننگرهاربود، با میرمن قمرگل معرفت حاصل کرد واستاد زاخیل اولین آهنگ اش را بنام ( زه چه په توروسترگو تور رنجه کومه پوری موری ) وآهنگ (زه به جارو کرم زیازتونه شنکی بابا ) را برایش کمپوز نمود.
میرمن قمرگل درجمع هنرمندان با شهرت ومحبوب زبان پشتو اخذ مقام کرد. بعد ازمدتی قمرگل درسن نزده سالگی با استاد زاخیل ازدواج نمود. این زوج هنری بعد ازتشکیل خانواده بازهم با پشتکار وحوصله مندی بکارهای هنری شان ازهیچ گونه تلاش دریغ نکردند. قمرگل بخاطرادامه کارهنریش با رادیو افغانستان، از ولایت ننگرهار بکابل نقل مکان نمود و درسید نورمحمد شاه مینه سکونت دایمی اختیارکرد.
میرمن قمرگل با آهنگ زیبای ( ورو ورو کیژده قدمونه آشنا) سرآمد هنرمندان زبان پشتو گردید وازطرف محمد ظاهر شاه، پادشاه وفت افغانستان به اخذ مدال طلا موفق شد. مرحوم استاد زاخیل که خود هنرمند چند بعدی شاعر، آواز خوان و آهنگساز بود، بهترین اشعار ازخودش وشاعران معروف زبان پشتو مانند رحمان بابا، امین الله ملنگ جان، نصرالله حافظ،، مرحوم امان الله سیلاب،حمزه شنواری، بابرزی شنواری، وحدت وغیره را انتخاب و برای همسرش کمپوزمی نمود.
جوایز و اخذ مدال میرمن قمرگل
قمرگل با اجرای آهنگ ( زه سپینه کوتره یم اوچته پروازونه کرم) ازطرف مرحوم سردار محمد داوود در زمان ریاست جمهوری آن مرحوم مفتخربه مدال طلا گردید. همچنان ازطرف صدراعظم وقت پاکستان مرحوم ذوالفقارعلی بوتو «پدر بی نظیر بوتو » درسال ۱۹۷۲ بحیث هنرمند جنجره طلایی افغان شناخته شد وجوایز و تحایف زیاد نصیب گردید.
درسال ۱۹۸۳ ازسویی مرحوم ببرک کارمل رییس جمهور وقت افغانستان نیزملقب به هنرمند حنجره طلایی گردید و مدال طلا بدست آورد.
درزمان ریاست جمهوری شهید دکتور نجیب الله درسال ۱۹۸۸ میلادی بپاس آهنگ های میهنی ، رزمی در رابطه با صلح وآشتی ملی، مدال طلا حاصل نمود و ازطرف وزیر دفاع آن وقت برایش اعطا گردید.
درسال ۱۹۹۸ ازطرف سازمان فرهنگی افغان های ایالت کالیفورنیا ایالات متحده امریکا، خانم قمر گل خوبترین خواننده همان سال شناخته شد. درسال ۲۰۰۷ میلادی ازطرف رییس جمهور حامد کرزی لقب « بلبل افغانستان» را نصیب شد.
درسال ۲۰۰۹میلادی بنا برابتکار جناب محترم حیات الله بیات ریس تلویزیون آریانا که ازکابل نشرات مینماید، به اساس نظر خواهی مردم افغانستان ازطرف تلویزیون آریانا
" Excellence in music Award" جایزه فوق العاده در موزیک بدست آورد.
میرمن قمرگل این هنرمند خوش قلب وخوش صدا درکشورمیزبان کانادا نیز ازجانب مردم تقدیر گردیده است. Outstanding community Award طی محفل باشکوه در حضور داشت، باشنده گان شهر تورنتو ایالت انتریو کانادا برایش اعطا گردید.
زنده گی شخصی
میرمن قمر گل برعلاوه پشتکار وحوصله مندی هنری، یک مادرمهربان وبا عاطفه برای فرزندانش و یک همسرنجیب و با محبت برای مرحوم استاد زاخیل بود.
او هشت فرزند بدنیا آورد، ازجمله دو فرزند شان محترم اسدالله زاخیل و ایمل زاخیل قدم های پدر ومادرشان را درعرصه هنر آواز خوانی، کمپوز، وسرودن اشعار تعقیب میدارند.
میرمن قمرگل درسال ۱۹۹۷میلادی دراثر جنگ ها و ظلمت نافرجام طالبی که صدای هنرمندان را خفه نموده بودند، ترک وطن نمود. او بکشورهمسایه پاکستان اقامت گزید و درسال ۱۹۹۸م بکشور کانادا با دو فرزندش ، ایمل زاخیل و خیبر زاخیل اقامت دایمی حاصل نمود.
ازاثرحوادث ناگوار جنگ سه دهه افغانستان هرهموطن ما داغ برجگرداشته، میرمن قمرگل این هنرمند محبوب ما نیز ازحوادث در امان نبود. این مادر صبور در سال ۱۹۹۰ میلادی پسرجوانش بنام داوود زاخیل بسن ۲۲ ساله گی دراثرجنگ های داخلی از دست داد و پسرجوان دیگرش میرویس زاخیل, ۱۹ ساله تا اکنون مفقودالاثر می باشد.
این مادرهنرمند که به قلب ها خوشی وسرور می آفریند، خود دندان برجگر و چشم براه فرزندش بود، سرانجام بتاریخ ۹ دسامبر سال۲۰۲۲ به عمر ۷۲ سالگی به اثر مریضی جهان فانی را وداع نمود روح شان شاد باد.
همسرمیرمن قمر گل ، مرحوم محمد دین زاخیل را درسال ۱۹۹۱ میلادی برابر با ۱۳۷۰خورشیدی در اثر تکلیف قلبی جهان فانی را وداع گفت .
روح مرحوم استاد زاخیل شاد ویادش ګرامی باد!
موخذ
۱. قمرگل سرو همیشه سبز باغستان موسیقی افغانستان نوشته ماریا دارو ویبساید فردا مقیم مسکو
۲. صفحه فیس بوک حقجو معیشت نوشته شرین نظری زنده گی هنری میرمن قمرگل
https://www.facebook.com/voiceofwomenafg/photos/a.1026358354238849/1425248354349845/?type=3
۳.افتخار نوشته پولاد از هالند در مورد خانواده قمرگل در ویبساییت آریایی
https://www.ariaye.com/dari6/farhangi/polad.html
۴. یوتیوب زنده گینامه خانم میرمن قمرگل، آوازخوان خوش صدای زبان پشتو
https://www.youtube.com/watch?v=BO3ug8J3bEU
بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۲۲ـ ۱۰۱۲
Copyright ©bamdaad 2022