یادی از لیــلا کـاویان شاعـر نستـوه

 

شیرین نظیری

لیلا کاویان دخت داکترعبدالله ناصری است، درسال ۱۳۲۹ خورشیدی دریک خانواده روشنفکر، درشهرکابل زاده شد ونظربه استعداد خارق العاده ی که داشت در ده سالگی به سرایش چکامه آغازکرد و با به نظم کشیدن قطعات زیبا  ولطیف،طبع خود را تجربه کرده وبه رشد وانکشاف ذوق خودافزود و دراین راستا ازجانب خانواده و دوستانش مورد تشویق وترغیب فراوان قرارمی گرفت. لیلا کاویان دوره های ابتدایی ، ثانوی ولیسه را موفقانه درمکتب رابعه بلخی به پایان رساند وسپس وارد دانشکده طب دانشگاه کابل شد. ولی بنا به معاذیری که داشت. نتوانست تحصیل خود را دراین رشته ادامه بدهد.سپس او شامل دارالمعلمین روشان گردید و دوره تحصیلی خود  را دراین موسسه به پایه اکمال رساند و دیپلوم فراغت کسب کرد.او پس ازختم دوره تحصیل راهی دیارآموزش و پرورش فرزندان کشورگردید وباگام های ثابت ومصمم، صدها دانش آموز را دریک دهه با زیورتعلیم وتربیت آراست وتقدیم جامعه خود کرد.
لیلا کاویان درسال ۱۳۶۰ خورشیدی نظربه لزوم دید اتحادیه نویسنده گان جمهوری دموکراتیک افغانستان به سمت منشی بخش ادبیات کودک مقررشد.هم چنان او درسال های بعدی به حیث مدیردرمجله زنان افغانستان به فعالیت آغاز کرد.او با قوت وتوانمندی زیاد دراین بخش کارکرد ومانند ستاره درخشید وگوشه های تاریک فرهنگ قبیله یی و ریشه های فقروعقب مانی درکشوررا به وسیله قلم توانای خود برملا کرد.

لیلا کاویان به آزادی زنان باور داشت ودرسروده های خود ازوضع ناهنجار زنان در دهات کشوربه ویژه محلات که درتحت سلطه کوردلان دورازفرهنگ قرارداشت وخشونت علیه زنان، جهل و بیسوادی وعدم آگاهی زنان ازحقوق شان رابا نوشته های ناب خود رساتر نمود.

باتاسف بایدگفت؛ درمورد دیوان شعرلیلا کدام اطلاعی دردست نیست. ولی اوهمواره سروده های خود را جهت نشربه مطبوعات کشورفرستاده است. پس ازیک دهه سکوت بنابراصرارمجله  سباوون و وعده این که سروده اش را با امانـتداری به دست نشر خواهند سپرد‌، سروده «‌قاب بی تصویر‌» خود را با نام مستعار«‌پروا‌» برای چاپ؛ به آن نشریه فرستاد‌.این سروده در شماره بیست ‌وهشتم مجله سباوون ‌(‌سال ۱۹۹۰‌ ترسایی) به نشررسید‌.پس ازآن اوگاه گاه با نام مستعار «‌پروا‌» شعرهایش رابه دست نشر می سپرد‌.

لیلا کاویان با داوود کاویان ازدواج نمود و ثمره این ازدواج یک دختر و سه پسراست. لیلا کاویان باخانواده خود،مانند هزاران هموطن ما، با بوجود آمدن حکومت زن ستیز طالب ها،میهن خود را ترک وعازم کشورهای بیگانه شد.او بودن و زیستن را درغربت با بسیاردشواری تجربه می کرد و روزهای سیاه را به شب های سیاه ترتحویل می داد.غم ودرد ودوری دردیارغربت ودرکنج تنها برای لیلا بسیارطاقت فرسا شده بود.سرانجام دردها وغم ها بر لیلاغلبه نمود واو را ازگفتن وسرودن باز داشت.

لیلا کاویان شاعر نسل آرمان گرا،عصیانگر‌،جسور و با انرژی بود.نسلی که با امید وباوربزرگ به حرکت آمد و اما نیازی نیست که بگوییم  پندارگرایی ها،این نسل را با چی فاجعه‌ یی روبروساخت‌ .چه ترانه های که برلبانش نیامده خاموش گشت وخشکید. دیگر لیلا زمزمه وصدا نداشت ،لیلا کاویان قلم نداشت ولیلا نفس هم نداشت. لیلا را ازما وازهمه فرهنگیانش ربودند وجایش رادریک لحظه کوتاه، ولی برای همیش درمیان همه خالی گذاشتند. جنازه اش را دوان دوان  در‌۱۴ اپریل ۱۹۹۸ ترسایی که تنها چهل وهشت سال داشت  دربسترخاک سپردند.او درهجرت نیز برای وطن ویران وملت خود که از دو دهه غرقه درخون وعزا بود، بسیار خون ‌دل خورد و بسیار گریه کرد. درسوگ ویادی ازاین شاعر پارچه شعر چاپ نه ‌شده اش را به نام «‌ گریه‌ » با مقدمه کوتاهی که خود بر آن نوشته بود.« ‌در سوگ مرگ های نسلم وآنانی که باهم بزرگ شدیم‌، یاد گرفتیم و اندیشیدیم‌، رزمیدیم‌، بحث کردیم‌، آموختیم  و حالا یکی پی دیگر مرگ فرا می رسد برای بُردنِ مان‌.» او گویی مرگ را نزدیک دیده بود که سروده است « ‌وحالا یکی پی دیگر مرگ فرا می رسد برای بُردنِ مان‌.»

گـریـه   

برای نسل خویش گریه می کُنم


برای نسل رزم‌، نسل جنگ‌،

نسل سال های خوب و بد

برای ملتی که خون گرم شان هنوز در رگان ماست 

برای ملتی که خون ما‌: که خون گرم ما برایشان چو جویبار سرد یک جدایی است
آه چه بد که ما ز دست رفته ایم و می رویم .

برای نسل خویش گریه می کنم

که یک وطن وشهر ومردمی یگانه داشت

که کودکان و نوجوانان و مردمی عزیز ونازدانه       
 داشت
 برای نسل سربلند وخوب خویش گریه می کنم

چسان به خاک اوفتاده ایم‌؟

 

 

بخش دوم :

 

گفت و شنید لیلا کاویان مدیرمجله زنان افغانستان با شیرین نظیری مسوول کمسیون آموزش سیاسی و توده یی شورای مرکزی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان

 

پرسش: ازچند سال به این سو؛ درکدام بخش های سازمان دموکراتیک زنان افغانستان کارکرده اید؟ 

پاسخ: دو سال در شورای نواحی دوم و دهم شهرکابل به سمت مسوول شعبه تشکیلات کار کردم. پس از آن جهت فراگیری بیشتر کارسازمانی وتوده ای به المان شرق اعزام گردیدم، زمانی که دوباره بوطن برگشتم ،در ناحیه دهم شورا زنان بکارم ادامه دادم. اما پس از شش ماه نظر به لزوم دید شورای مرکزی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان  به کمسیون آموزش سیاسی و توده ای شورای مرکزی س.د.ز.ا تبدیل شدم. درابتدا به سمت مربی و پس از مدتِ کوتاهی در جلسه اجراییه سازمان د.ز.ا به سمت مسوول کمسیون  انتخاب وتصویب شدم. تا همین اکنون درهمین پست مشغول کارهستم.
  پرسش:چند نفر همکار دارید؛ آیا با این نیرو که دیده می شود. به کارهایتان درسرتاسر کشور رسیده گی نموده می توانید یا خیر؟
  پاسخ: با صراحت بگویم نه!

شما بهتر می دانید که کار پرجنجال و رو در رو به ویژه دربخش « سواد آموزی » با مردم داریم. گاهی آنها ما را می پذیرند . زمانی هم با چوب و تبر بدرقه ای مان می کنند. با آنهم ما با جسارت ومرحمت بسوی شان می رویم ،از ایشان نمی هراسیم و باور داریم که به اهداف مان که کمرنگ ساحتن و محو بیسوادی است، می رسیم.
در باره همکاران عزیزم باید بگویم که یک تایپست وپنج مربی « مربی های سکتور ها »  در کمسیون ما مصروف کارهستند. یکی از ایشان ازکشور همسایه  ایران  است. اما درپروسه سواد آموزی ما شمارزیادی از دختران متعلم ومحصل داریم که بصورت رضا کارانه در این بخش سهم گرفته اند. همکاران قابل افتخارم طبق « پلان های کوتاه مدت و طویل مدت » ،هر کی سرگرم کارخودش است. اما به مناسبت روزهای  مهم ملی وبین المللی ، پلینوم های سازمان دموکراتیک زنان افغانستان ، سیمینارهای سرتاسری برای شورا های زنان، مارش های خیابانی، برگزاری هشتم مارچ روز همبستگی زنان و..." کار ما ازمسیر اصلیش فرا تر می رود.
در چنین رویداد های بزرگ، جلسه کمسیون تدارک شعبه را دایر و تقسیم وظایف می کنم. تا زمان برگزاری امور همکاران را نظارت می کنم.اگر به مشکلی برخوردند . خودم در ساحه به همراه شان می روم ومشکل شان را حل می سازم.
این شعبه وظایف زیادی دارد ما هیچگاه وقت خالی نداریم.حتا بعضی وقت ها نان خود را تا به آخر صرف کرده نمی توانیم. اگر دست کم دو نفر دیگر به تشکیل ما اضافه گردد. ما بهتر ازاین به وظایف خویش عمل کرده خواهیم توانست.
  پرسش: شما از مربی های سکتور ها یاد نمودید. اگر ممکن باشد؛ درباره این سکتور ها به خوانندگان مجله معلومات دهید. خالی از دلچسبی نخواهد بود.

پاسخ: شعبه آموزش سیاسی توده ای «  تبلیغ وترویج » دارای هفت سکتور است.که توضیح وتشریح هریکی ازآنها از حوصله این مصاحبه بدور است. بازهم سعی می کنم بصورت خیلی فشرده مطالبی را درزمینه بیان دارم.

 بخش  تبلیغات

سازمان دموکراتیک زنان افغانستان بیشتر فعالیت های خود را در قالب بخش های اجتماعی وفرهنگی ارایه می ‏دارد. به همین دلیل، سیاست های خود را در زمینه ‏های مختلف اعم از فعالیت های چاپ و نشر و تهیه برنامه تبلیغاتی در رسانه ‏های صوتی و تصویری هماهنگ می سازد. 

چاپ اوراق تبلیغاتی ،چاپ پوسترها و پلاکاردها،بروشورها ،کتاب ها، شعار های روی تکه ، پرچم ها، برگزاری نشست ها، مارش ها، راه اندازی میله های عنعنه وی ، محافل شعر وموسیقی و...  از مسیر همین بخش صورت می گیرد.

بخش  مبارزه با بیسوادی

بیسوادی زنان را همچو موم  درچنگ مردان زن ستیز آب می سازد و در سرتاسر زنده گی آنان را از آگاهی بر حقوق شان دور نگه می دارند،زیرا زن با کسب سواد و دانش می تواند به صورت علمی به حقوق خود آگاه شود، در غیر آن راهی جز سرماندن بر تمام سنت ها و باور های زن ستیزانه و سنگ شده که زنده گی را چون برزخی برای زنان رقم زده، برایشان باقی نمی ماند. ازاین رو سازمان دموکراتیک زنان افغانستان جنبش سواد آموزی برای زنان را درسرلوحه فعالیت های خودقرار داده تاگراف بیشترین رقم بیسوادی در بین زنان « ۹۸ » در صد را کم رنگ تربسازد. برای نابودی این دردی که زنان را به بردگی می کشاند.تحت شعارهر عضو سازمان وظیفه دارد.تا « سه تن از اعضای بیسواد خانواده خود را باسواد بسازد» . کار گسترده ای را در سنگر درس وقلم آغاز نمودیم .حتا با ریاست سواد آموزی پروتوکول مشترک را برای محو بیسوادی به امضا رسانیدیم.
زیاد ترین فشار کارما درهمین بخش مهم و حیاتی « سواد آموزی» برای زنان متمرکز گردیده است. زیرا زن محروم ازسواد کمتر می تواند فرزندان سالم به جامعه تقدیم نماید.
دربخش امحای بی سوادی ما گروه های سیار تبلیغاتی داریم. این گروه های داوطلب ساحه محل زیست خود را بررسی می کنند، کورس سواد آموزی ایجاد می کند و تدریس آنها را نیز رضا کارانه به پییش می برند. مربی بخش همه روزه طبق جدول کاری خود به کورس ها سرمیزند جریان تدریس و رضایت دانش آموزان را از چگونگی تدریس بررسی میکند  اگر مشکلی وجود داشت آنرا به اسرع وقت مرفوع می سازد. این جنبش درحقیقت پیش زمینه یک حرکت سرتاسری به خاطرتامین حقوق برابرزنان بامردان درزمینه آموزش سواد نیزاست. درنتیجه فعالیت های دلسوزانه اعضای این سازمان، هزاران زن ومرد این سرزمین خواندن ونوشتن را درسراسر کشورفرا گرفتند.ازآنجایی که آموزگاران کافی در پیشبرد این امربزرگ در وزارت تعلیم و تربیه « ریاست مبارزه با بیسوادی » وجود ندارد ،اعضای سازمان دموکراتیک زنان افغانستان، افتخاری ومجانی کورس های این ریاست رانیز تدریس می نمایند.
درنتیجه سعی وکوشش سازمان زنان درامر مبارزه با بیسوادی ،سازمان موفق به دریافت مدال یونسکو گردید. ولی این مدال را به ساده گی نه ؛ بلکه به خون ده ها زن و دخترجوان وهزاران دشواری به دست آوردیم.
بخش  رسانه های جمعی  

رسانه ها ابزارهای مهم استند که به وسیله آن پیام های تصویری، صوتی و یا نوشتاری به طور مستقیم به مخاطبان انتقال داده می شود. تلویزیون ها، رادیو ها، مجله ها، روزنامه ها، جراید، بروشورها و کتاب ها از جمله رسانه های  جمعی شناخته می شوند.        

رسانه ها از انحراف های اجتماعی نظیر تجاوز، خشونت علیه زنان، کشتارها، انفجارها و یا رویدادهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی یاد می کنند و گاهی زوایای پنهان یک رویداد جنایی را برای مخاطبان خود آشکار می سازند . بنا به ارزشمندی رسانه ها ما این سکتور را برای زنان ایجاد کردیم  و در برنامه های زن و زنده گی نو در رادیو ، زن و جامعه در تلویزیون همچنین به مناسبت های مختلف برخی از برنامه پاسخ چیست « برنامه آموزگاه ذهن » همکاری داریم. بانوان که از ولایت ها به مرکز می آیند.درباره عملکرد ها، پیروزی ها و چالش های شان در این برنامه های تلویزیون گفت و گو می کنند. در هر گردهمایی های که از سوی شورای مرکزی سازمان دموکراتیک زنان برگزار می گردد. از رسانه ها دعوت می کنیم تا رویداد را بدون کم وکاست ازمسیر برنامه های شان انعکاس بدهند و با مسوولین و دعوت شونده گان گفت وشنید هایی هم داشته باشند.

جهت تنویر و آگاهی دهی بانوان درسرتاسر افغانستان، در تحت نظر این کمسیون مجله زنان افغانستان بدست نشر سپرده می شود.مجله زنان افغانستان که شما " لیلا کاویان" مدیریت آنرا بعهده دارید. من در حضور شما گستاخی نمی کنم .اگر ممکن باشد، شما درزمینه همکاران و طرزالعمل مجله در این قسمت کمی معلومات ارایه دارید. تا خوانندگان عزیزراجع به نحوه کارتان آگاهی حاصل نمایند.                        
لیلا کاویان: مجله زنان افغانستان ماه یک بار از زیور چاپ می برآید. دفترمجله ما در بلاک مطبعه دولتی قرار دارد. در این دفتر مدیرمسوول مجله ،معاون، خبرنگار،ویراستار و...کار می کنند. ماهمه مطالب را جمع آوری ،ویرایش و بسته می کنیم.بعد ازآن جهت کنترول نهایی به شعبه آموزش سیاسی توده ای ارسال می داریم. پس از ارزیابی و مطالعه دقیق ،مطالب را به ما می فرستند.در این صورت ما اجازه نشر را بدست می آوریم. مجله زمانی که نشر شد. آنها را به مشترکین مجله  و شورا های زنان ارسال می داریم.                                                                      
بخش  آموزش سیاسی و توده یی                    
این بخش برای بلند بردن سطح آگاهی سیاسی زنان کار می کند. ما در هرهفته گزارش ها ،مصاحبه ها، زنده گینامه ها ،مقاله ها و رویداد های داخلی و خارجی در باره زنان افغانستان وجهان جمع آوری ، تکثیر ودراختیار منشی های گروهی قرارمی دهیم. تا از مسیر جلسه ها به اطلاع زنان رسانده شود. برای جلب زنان به کتاب و کتاب خوانی ما کتابخانه بزرگی را درسطح شورای مرکزی زنان ایجاد نمودیم. تا زنان کتاب های مورد علاقه خود را دریافت و مطالعه نمایند. هر عضو سازمان دموکراتیک زنان افغانستان وظیفه دارد تا گزارشی از مطالعه خود را با اخبارداغ داخلی و خارجی درجلسه ارایه نماید. سازمان دموکراتیک زنان افغانستان بخاطر ارتقای سطح دانش کادر های حرفوی خود، دانشکده زنان را در جنب انستیتوت علوم اجتماعی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک زنان افغانستان ایجاد نموده است. در این دانشکده کادر ها از سرتاسر افغانستان دعوت می شوند و دوره های سه ماه و شش ماه  آموزشی را دراین دانشکده سپری می نمایند.  در کنارآن اعضای علاقه مند سازمان زنان برای آموزش تجارب سازمان های زنان در سایر کشور ها از بورسیه های کوتاه مدت این سازمان ها مستفید می شوند.

برای منش های شورای های ولایتی ما در ختم هر رویدادی که بکابل دعوت می شوند. سیمینار های کاری دایر می کنیم.  همچنین در هر سفر که به ولایت ها می رویم باز هم نظر به ضرورت شان سیمنار های آموزشی برگزارمی کنیم.
بخش  لکچر ها 

لکچرها « بیانیه ها »  نظر به موضوع گرم و داغ روز نوشته می شود ودرحدیک شعار باقی نماند.بیانیه های به‌ روشنی جهت حرکت سازمان را در آینده توصیف می کند، آن را به ‌‌وضوح از سازمان‌های دیگر متمایز می کند و توجیه قانع کننده‌ای برای نیاز‌هایی که سازمان به آن‌ها پاسخ ‌گو است ارایه می دهد.بیانیه ها پس از نوشتن، تایپ ، ویرایش ،چندین کاپی می شود. این کاپی ها بدسترس روسای کمسیون ها گذاشته می شود. در یک روز واحد همه در محلات که پیش از پیش زنان در آنجا بسیج و سازماندهی شده اند. روی آن صحبت می شود. البته با این ساده گی که من توضیح داده ام نیست.گاهی از سویی موسسه ها مشکل تراشی صورت می گیرد. نمی خواهند که نیم روز ویا چهار ساعت کارشان تلف شود. زمانی هم بیانیه دهنده گان مشکل خانواده گی پیدا می کنند و درهمان روز بالای کارحاضرنمی شوند. گاهی هم مشکل بی موتری است. اما ما با حوصله مندی و خواهش دوستانه همه را راضی نگه می داریم. این شیوه کارازموثریت زیادی برخورداراست. افزون به پاسخ ارایه داشتن بر پرسش های زنان ؛به مشکلات زنان در محل کار شان نیز رسیدگی می شود. گروه سخنرانان مستقیماً با رییسان موسسه تماس می گیرند و مشکل کارمند و یا کارگر را مرفوع می سازند.

بخش تبلیغ ضد تبلیغ       
4امروزه کارشناسان صنعت تبلیغات با تحقیقات فراوان متوجه شده اند نقش ضد تبلیغ برای تبلیغ موثرتر و پیچیده تر و در عین حال بسیار تاثیرگذارتر از انواع تبلیغات مستقیم است. بنابرآن ما هم خواستیم از این شیوه مستفید شویم ودر وقت کم « فوری» جلو تبلیغات زهر آگین دشمن رابگیریم. به همین منظوراین سکتور را ایجاد کردیم.
لیلا: درست متوجه نشدم اگر ممکن باشد کمی بیشتر توضیح دهید.
  البته! زمانی که کورس های سواد آموزی ما جنب و جوش بیشتر گرفت. یعنی این که کمیت زیاد زنان به کورس های سواد آموزی جذب شدند و درس خواندن آغاز کردند.
مجاهدین درهمه جا دست به تبلیغ زدند که زنان و دختران تان را به کورس ها نگذارید. زیرا درآنجا موضوعات ضد دین اسلام  درباره « لینن ،مارکس ، شوروی وحکومت کارگری، بی حجابی و...»  سخن زده می شود. اما ما با نرمش و خیلی ساده برای زنان توضیح دادیم که اگر شما باسواد شوید. سرویس های سمت خانه ای تان را به اشتباه نمی گیرید. اگر کودک تان بیمار شود ، شما منتظر شوهر نمی مانید. می توانید که لوحه دوکتور را بخوانید و کودک را از خشک شدن آب وجودش تا سرحد مرگ نجات دهید. به همین ترتیب ما به دختران که مسموم شدند واز مکتب رفتن هراس داشتن و یا تبلیغات که مانع سهم گیری زنان در بخش های اجتماعی می شد.کار زیادی نمودیم. گروه های سیار تبلیغاتی ما به حمام های زنانه، فاتحه خانه، محافل نذرو نیاز بانوان، در زیارت ها ،خلاصه در هرجای که مرکز تجمع زنان است، می روند وبشکل خودمانی و عامیانه بدون معرفی خود صحبت می کنند. گاهی هم صحبت ها بشکل گفت وگو بین دو مبلغ سازماندهی می شود و درعطف توجه قرارمی گیرد.                                    

بخش محصلان ومتعلمان           

 با وصف پیشرفت های وزارت معارف در این چند سال پسین، دشواری ها و کاستی های نیز در فرایند تعلیم  و تربیه دانش آموزان وجود دارد. به عنوان نمونه، هنوزهم میلیون ها کودک دخترکه سن مکتب را دارند،به نسبت تا امنی در روستاها و شهرهای شان از رفتن به مکتب محروم هستند. برای سرگرمی های کودکان شهری حتا « شهرکابل»  پارک های سبز با سامان آلات بازی وجود ندارد.       
از آن جای که کشور در حال جنگ اعلام ناشده است. شرایط زنده گی برای کودکان وجوانان خیلی دشوار شده است. ما برای این که سطح دانش دوشیزه گان را بلند برده باشیم. کانکور های مقاله نویسی،  داستان نگاری، شعرنویسی ، نقاشی، مجسمه سازی، گلدوزی، بافت ،کارهای دستی و ... را درمیان مکتب های شهرکابل ودانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل/ پوهنتون سالانه دو بارسازماندهی می کنیم وبرای تشویق سبقت گیرنده گان جوایز نیز اهدامی کنیم . برای متعادل سازی سطح تحصیل دختران با پسران ، رقابت های سالم درسی و معلوماتی را درمیان جوان تحت عنوان مسابقات ذهنی « پاسخ چیست؟ » از مسیر تلویزیون راه اندازی می کنیم. شماری زیادی از جوانان در این مسابقه ها اشتراک می کنند و هر دو جناح زیاد مطالعه می کنند و معلومات آفاقی بدست می آورند. تا در رقابت پیشی بگیرند. به برنده گان هم جوایز و تحایف اهدا می کنیم وهم بهترین ها را به بورسیه های تحصیلی معرفی می داریم . برای قدر دانی و تشویق شعرای جوان ما محافل شعر و موسیقی را در خانه علم و فرهنگ شوری دایر می کنیم. «همین دیروز۲۵ سنبله » ما محفل بزرگی داشتیم.
به تعداد  ۵۰۰ تن از دانش آموزان ممتاز از مکتب های شهرکابل اشتراک نموده بودند. شعرهای زیبا عاشقانه و حماسی خود را سرودند.فضای خیلی گوارا و پرکیف بود. درختم محفل میرمن پروین و سیما ترانه هم آهنگ های خیلی زیبا اجرا کردند.       
میرمن پروین آوازخوان پیشکسوت از دختران جوان خواست .تا به موسیقی رو آورند و جاهای خالی آوازخوانان قدیمی را پرکنند.

افزون برفشرده معلومات که در باره چگونگی عملکردهای شعبه آموزش سیاسی توده ای پرسیدید. این شعبه تمام پیام های سازمان دموکراتیک زنان افغانستان را به مناسبت های مختلف، رویدادهای احزاب، سازمان ها ، اتحادیه ها، انجمن ها و... نوشته و عنوانی مراجع مربوطه ارسال می  دارد.

پرسش: سالانه چندبار جهت کار و بررسی به شورا های ولایتی میروید؟             
طوریکه دربالا توضیح دادم. ما بخش های هفت گانه داریم. بنابر حجم زیاد کاردر هرماه یک بارسفر به شورا های ولایتی داریم. نخست کارشورا را بصورت دقیق بررسی و روی کاستی ها ومشکلات آنها سمینارهای آموزشی برگزار می کنیم. حتا گاهی درمسایل حقوقی هم پا درمیانی نموده  قضایا راحل و فصل می کنیم. در اخیر گزارش کاری خود را در جلسه هیت اجراییه سازمان ارایه می داریم.                            

رفیق شیرین عزیز، اگر بصورت خلاصه درمورد پروبلم های کاری تان بگویید.شمارکارمندان حرفه وی در این شعبه انگشت شمار است. البته درامور روزمره گی با تجربه و ورزیده هستند. اما این شعبه به دو نفر نویسنده نیاز دارد تا بیانیه ها،پیام ها، موادسمیناری،اوراق تبلیغاتی و ... را بنویسد. همچنین منابع مالی ما خیلی کم است.در نشرپوسترها بعضا"با مشکلات روبرو هستیم. با وصف که ۸۰ درصد کارما درساحه است. شعبه ما موترمستقل ندارد.همکاران ما با مشکلات جدی روبرو هستند.زیاد تر وقت ها به موقع به جلسات شان رسیده نمی توانند.

لیلا کاویان: بخش های فعالیت تان خیلی دلچسپ و در ضمن ارزشمند و موثر است.از این که با این همه تراکم کاربه مصاحبه ام پاسخ دادید. جهان سپاس موفق باشید.
شیرین نظیری: سپاس از این که با حوصله مندی سخنان مرا شنیدید./ کابل ، ۱۳۶۲

 بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۶/ ۱۷ـ ۰۷۰۹