دیدگاه هند در باره رخدادهای کشور:

افغانستان: هند در وضعیت دشوار

برگرفته از نشریه « دموکراسی مردم » چاپ هـنـد

اوضاع درعرصه افغانستان به ‌سرعت درحال تغییراست. با کم و بیش کامل شدن خروج سربازان امریکایی، چندهفته گذشته شاهد پیشروی طالبان در سراسر کشوربوده است. طالبان ادعا کرده است که ۷۸ درصد خاک افغانستان اکنون در کنترول آن است. اما صرف نظر از درستی یا نادرستی این ادعا، حقیقت آن است که سرعت پیشرفت طالبان، به ویژه در مناطق شمالی، همه را دچار شگفتی کرده است.

خروج امریکا، پس از بیست سال جنگ در افغانستان، شکست تحقیرآمیزی را نشان می ‌دهد. پس از حمله تروریستی سپتامبرسال۲۰۰۱ ترسایی درامریکا، رییس ‌جمهور بوش دستورحمله به افغانستان را برای به‌ راه اندازی « جنگ علیه ترور» صادرکرد. چرخه کاملا کامل شد. امریکا در دهه‌ ۱۹۸۰ مجاهدین را برای غلبه بر رژیم مورد حمایت شوروی در افغانستان مسلح و تامین مالی کرده بود که درراس کسانی که به جهاد پیوستند عناصری مانند اسامه بن لادن بودند. یک دهه کامل بعد، امریکا علیه طالبان که فرزند مجاهدین بود می‌ جنگید. پس ازبرکناری طالبان ازقدرت، امریکا همان‌ طورکه مایل بود رژیمی را با یک « روکش دموکراتیک » برسر کارآورد.

دو دهه جنگ ‌هوایی و عملیات نیروهای ویژه نتوانست طالبان را مطیع امریکا سازد. پس از صرف بیش از دو تریلیون دلار و قربانی کردن ۲۳۱۲ سرباز، در طی سال‌ های گذشته، دولت‌های پیاپی امریکا پشتیبانی ازاشغال و به کاربردن سرباز را کاهش داده بودند. بایدن قدم نهایی را برداشت و خروج کلیه سربازان امریکا- ناتو را تا سپتامبر ۲۰۲۱ ترسایی اعلان کرد. بیست ‌سال جنگ به قیمت جان ۴۷۶۰۰ غیر نظامی تمام شد، که مرگ ۴۰ درصد از آن‌ ها ناشی از بمباران هوایی امریکا بود.

دولت ترامپ گفت وگو با طالبان در دوحه را آغاز کرده بود ویک موافقت ‌نامه صلح اعلام شده بود. اما گفت وگوها بین طالبان و نماینده گان دولت افغان برای یک برنامه موقت انتقالی متوقف شد. روشی که طی آن امریکایی ‌ها افغانستان را رها کردند شیوه همیشه گی آن‌ ها در رها کردن کشورهایی است که اشغال می‌کنند، غرقه در ویرانی همان طورکه در عراق روی داد.

ارتش ملی افغانستان، ساخته شده و تعلیم دیده ازسوی امریکا، فروپاشیده و بخشی از سربازان آن یا تسلیم شده اند یا پست‌ های شان را ترک کرده اند. حتا اطلاعات امریکا پیش بینی کرده بود که طالبان می‌ تواند درعرض شش‌ ماه پس از خروج امریکا بر کل کشورغلبه کند.

اماغلبه طالبان ضرورتا به ثبات درافغانستان منجرنخواهد شد.شبه نظامیانی در ارتباط با جنگ سالاران قبیله‌ ای و مورد حمایت امریکا و شبه نظامیان آموزش دیده در میدان وجود دارند که شرایط را برای جنگ ‌داخلی آماده می ‌کند. این بدترین سناریو برای مردم افغانستان خواهد بود که به رنج بردن از خشونت و ستیزه ای که چهار دهه در آن قرار داشته اند ادامه خواهند داد .

تنها راه برای اجتناب ازچنین پی‌آمد ترسناک تشکیل دولت موقتی با شرکت طالبان برمبنای درک مشترک از نگرانی های تمام طرف‌ ها است. آخرین تلاش در دوحه بین طالبان و دولت افغانستان و دیگر نماینده گان برای دست یابی به یک چنین توافقی درجریان است.

هند از تمام این تلاش‌ها خارج بوده و تمام پل‌ های ارتباطی خود با طالبان را از خیلی پیش ‌تر سوزانده است. دولت واج پایی در سال ۲۰۰۱ ترسایی برای عرضه حمایت لوژیستیکی نظامی برای حمله امریکا علیه افغانستان عجله داشت اما امریکایی‌ها عملیات از طریق پاکستان را به عنوان دولت خط مقدم ترجیح دادند.( بیشتر به خاطرنومید کردن دولت تحت رهبری بی جی پی(حزب باهاراتا جاناتا) در آن زمان). از آن زمان تا اکنون، هند پیوسته با امریکا همراه بوده و برای کمک به دولت افانستان با میلیون‌ها دلار کمک برای پروژه‌های مختلف و ساختن زیرساخت‌ها در سراسر کشور افغانستان تلاش کرده است.

آمریکا بیشتربرای آزردن دولت مودی، تصمیم به آغازگفت وگو با طالبان و در نهایت خروج بدون هیچ تشریفاتی از افغانستان گرفت. دولت مودی، با وضعیت دشواری رو به رو شد، برای برقراری ارتباط با طالبان در دوحه تلاش کرد.

اس. جایشانکار، وزیر خارجه هند، برای مشورت با دو دولتی که با طالبان هم صحبت بوده اند به تهران و مسکو سفرکرد. اما، اظهارات جایشانکاردر کنفرانس مطبوعاتی درمسکو که در باره «مشروعیت » غلبه طالبان با زور اعلام تردید کرد نشان داد که هند دربرابر واقعیت‌ های پدیدار شونده چقدراز مرحله پرت است.

با خروج امریکایی ‌ها از صحنه، تمرکز به سوی قدرت‌ های منطقه ‌ای که سهم مستقیمی در صلح و ثبات در افغانستان دارند تغییر جهت داده است. سازمان همکاری شانگهای متشکل از شش‌ کشوری است که همسایه افغانستان هستند. روسیه، چین، هند و پاکستان، همراه با جمهوری آسیای‌ مرکزی تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان اعضا شانگهای هستند. افغانستان و ایران درمقام ناظر قرار دارند.

در روزهای ۱۳- ۱۴جولای همایشی از وزرای خارجه کشورهای عضوشانگهای دردوشنبه‌ پایتخت تاجیکستان با تمرکز بر افغانستان برگذارمی ‌شود ( مقاله درهمان زمان نوشته شده بود- مترجم) . گروه ارتباط با افغانستان شانگهای هم درحال همایش است. جایشانکار که درهمایش شرکت دارد، به پیوستن به تلاش جمعی شانگهای برای وضعیت سیاسی مورد حمایت منطقه ایی امیدوار خواهد بود.

با این‌ که پاکستان حامی سنتی طالبان است، اما با یک وضعیت غیرقابل پیش بینی مواجه است که ممکن است روی منافع و امنیت آن تاثیربگذارد تا حد زیادی نگران است. روز 9 جولای موید یوسف، مشاورامنیت ملی پاکستان، درمقابل کمیته روابط خارجی پارلمان پاکستان حاضر شد و «چهارچوب سیاست گسترده » پاکستان درباره افغانستان را توضیح داد:

اول ـ تلاش‌ های انجام گرفته برای کمک کردن به تشکیل دولت مشترک بین طالبان و دولت کابل،

دوم ـ برداشتن گام‌ هایی برای به‌ حداقل رساندن گسترش بی ثباتی ونفوذ پناهنده گان به داخل پاکستان.

اوهمچنین گفت که وضعیت میدانی درحال پیش افتادن از هرچیز دیگری است و اولین گزینه امیدبخش به نظر نمی ‌رسد.

با معلوم بودن این رویکرد، هند نباید دراین‌ که باید بخشی ازهرتلاش جمعی منطقه ای که پاکستان و شانگهای را دربرمی گیرد باشد تردیدی داشته باشد.

طبق‌اعلام منابع پاکستانی طالبان روشن کرده است که یک امارت اسلامی را که هیچ «ساختاردموکراتیکی » نخواهد داشت تاسیس خواهد کرد. نگرانی اصلی آن است که رژیم طالبان با زنان و کودکان دخترچگونه رفتارخواهد کرد. یک سخنگوی طالبان اظهار داشته است که به آموزش زنان تا سطح ابتدایه اجازه خواهند داد، چیزی که تنها زمانی می ‌توان باور کرد که اتفاق بیافتد. کمترین کاری که هر تلاش منطقه ‌ای می ‌تواند تضمین کند باید حفظ حقوق زنانی باشد که بدترین متحملین رنج در رژیم گذشته طالبان بوده‌اند.

تمام سیاست افغانی ازسال ۲۰۰۱ ترسایی تا اکنون، تحت حاکمیت دولت‌ های پیاپی هند، حمایت از تجاوز امریکایی و کمک به روند « ملت سازی » با هزینه میلیاردها دلاردر زیرساخت‌ها و پروژه‌های توسعه بوده است. خروج عجولانه امریکایی ‌ها بدون نگرانی از عواقب آن می ‌تواند دولت مودی و دستگاه سیاست خارجی را به بازنگری درسیاست یک‌ جانبه هواداری از امریکا و جوانه زدن اتحاد استراتیژیک با امریکا وادارد، که اکنون درچهاردیواری شکل پیدا می‌ کند. مانند سیاست افغانی، سیاست شلیک تفنگ ساچمه ‌ای برای شرکت‌ های امریکایی علیه چین، نیزتنها به منزوی شدن هند و از خط خارج شدن استقلال استراتژیک آن می‌انجامد.

منبع: https://peoplesdemocracy.in/2021/0718_pd/afghanistan-india-unenviable-position

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۲۱ـ ۰۶۰۸

مضمون اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .